ارزیابی تأثیر رقم و منطقه بر عملکرد و ویژگی‌های ریخت‌شناختی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های زیتون (Olea europaea L.) در استان لرستان

با شناسایی دقیق صفات و ویژگی‌های درختان میوه می‌توان بهترین رقم‌ها را برای کاربردهای مورد نظر مشخص و گسترش داد. به همین منظور برخی ویژگی‌های میوۀ سه رقم زیتون ’کنسروالیا‘،’سویلانا‘و ’مانزانیا‘در مناطق خرم­آباد، کوهدشت و ویسیان بر پایۀ طرح بلوک کامل تصادفیبررسی شد. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب داده‌ها نشان داد، در همۀ صفات ارزیابی‌شده به‌جز صفت طول میوه اختلاف معنی‌داری بین مناطق وجود داشت. همچنین، بین رقم‌های مختلف از نظر صفات در سطح 1 درصد اختلاف معنی‌دار وجود داشت. مقایسۀ میانگین صفات ارزیابی‌شده با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد نشان داد، رقم‌ها در منطقۀ خرم­آباد بیشترین مقادیر را از نظر صفات ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) در بین مناطق مختلف داشتند ورقم کنسروالیا بیشترین مقادیر را از نظر صفات ریخت‌شناختی شامل طول، عرض و قطر میوه، وزن 20 میوه و وزن خشک تک میوه را در بین رقم‌های مختلف داشت. همچنین، رقم کنسروالیا بیشترین درصد روغن و عملکرد را در بین رقم‌ها داشت که از این لحاظ اختلاف معنی­داری با دیگر رقم‌ها داشت. نتایج همبستگی نشان داد، در بیشتر موارد بین صفات ریخت‌شناختی با هم و همچنین صفت عملکرد با دیگر صفات، همبستگی بالایی وجود دارد. درنهایت، رقم کنسروالیا را به دلیل عملکرد بالای میوه و درصد بالای روغن می‌توان به­عنوان یک رقم دو منظورۀ مناسب برای باغ­های تجاری زیتون در استان لرستان به­ویژه شهرستان خرم­آباد و مناطق همسان پیشنهاد داد.